Η έκθεση εντάσσεται στο επετειακό πρόγραμμα του ΕΙΜ, το οποίο τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Διακόσια χρόνια μετά το 1821,προσεγγίζοντας εκ νέου τον Αγώνα της Εθνικής Ανεξαρτησίας συνειδητοποιούμε ότι, εξαρτώμενος από τις διεθνείς συγκυρίες, διεκδικεί μια δυναμική θέση πρωτοπορίας στα επαναστατικά κινήματα της εποχής του, που αρχίζουν να αλλάζουν τον παγκόσμιο χάρτη σύμφωνα με την Αρχή της Αυτοδιάθεσης των Λαών. Η δημιουργία μιας κοινής πατρίδας υπήρξε όραμα του υπόδουλου Ελληνισμού που προετοίμασε το έδαφος σε στρατιωτικό, οικονομικό και πνευματικό επίπεδο, για την ευόδωσή του στις αρχές του 19ου αιώνα. Ενδεικτικά της περιόδου αυτής είναι τα σχέδια από παραδοσιακά αρχοντικά της Μακεδονίας, τα τεκμήρια από τις ελληνικές σχολές της και οι σπάνιες εκδόσεις λογίων Μακεδόνων της Διασποράς που παρουσιάζονται στην έκθεση, αναδεικνύοντας την πνευματική και οικονομική άνθηση που προηγήθηκε της Ελληνικής Επανάστασης.
Ο Αγώνας στη Μακεδονία διήρκησε μόλις ένα χρόνο, από τον Μάιο του 1821 έως τον Μάιο του 1822. Ξεκίνησε συντονισμένα από το Άγιο Όρος, οργανωμένος από την Κεντρική Διοίκηση του Αγώνα με αρχηγό τον Εμμανουήλ Παπά, Επίτροπο του Αλεξάνδρου Υψηλάντη. Λίγους μήνες αργότερα οι Ολύμπιοι αγωνιστές με την κλεφταρματολίτικη παράδοση συμμετέχουν δυναμικά δίνοντας ηρωικές μάχες στα χωριά του Βερμίου, τη Νάουσα και τα περίχωρα της Βέροιας. Οι Μακεδόνες αγωνιστές, όσοι επιβίωσαν από τις σκληρές μάχες και τα φοβερά αντίποινα του οθωμανικού στρατού, συνέχισαν τον Αγώνα πολεμώντας στη Θεσσαλία, τη Στερεά Ελλάδα, συμμετέχοντας στην άμυνα του Μεσολογγίου, την Εύβοια, την Αττική, την Πελοπόννησο και τα Ψαρά.
Τα έγγραφα από το Αρχείο του Αρχηγού και Υπερασπιστή της Μακεδονίας Εμμανουήλ Παπά που παρουσιάζονται για πρώτη φορά σε αυτή την έκθεση, φωτίζουν τις δραματικές στιγμές αυτού του Αγώνα στο ξεκίνημά του.
Τα κειμήλια Μακεδόνων αγωνιστών, όπως είναι το χειρόγραφο ημερολόγιο του Νικολάου Κασομούλη από το οποίο εκδόθηκαν τα γνωστά σε όλους «Στρατιωτικά ενθυμήματα», μαζί με επιστολές του Τσάμη Καρατάσου και άλλων Μακεδόνων αγωνιστών προβάλλουν τη συμβολή τους στον Αγώνα από άκρη σε άκρη της Ελλάδας, όπου η ανάγκη τους καλούσε. Τα όπλα των πρωταγωνιστών του Αγώνα σε Μοριά και Ρούμελη, Θεοδώρου Κολοκοτρώνη και Γεωργίου Καραϊσκάκη, σε συνδυασμό με ψηφιακές αναπαραστάσεις, τεκμηριώνουν με λεπτομέρεια τους τρόπους μάχης, τον οπλισμό και τη χρήση του από τους αγωνιστές.
Η συνεργασία του Χώρου των Τεχνών με τον συλλέκτη Τάκη Μπάιτση και την Κεντρική Δημόσια Βιβλιοθήκη Βέροιας, εμπλουτίζει την έκθεση με όπλα και ενδυμασίες Μακεδόνων αγωνιστών, αλλά και με σπάνιες εκδόσεις Ελλήνων λογίων της εποχής του Διαφωτισμού.
Η Έκθεση «ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ’21: Μακεδονία» εγκαινιάζεται στο Χώρο των Τεχνών του Δήμου Βέροιας την Κυριακή 3 Οκτωβρίου και θα διαρκέσει έως και τις 30 Ιουνίου του 2022.
Η έκθεση πραγματοποιείται στο πλαίσιο της «Πρωτοβουλίας 1821-2021» με τη στήριξη της Εθνικής Τράπεζας και των Ιδρυμάτων: Ευγενίδου, Καπετάν Βασίλη & Κάρμεν Κωνσταντακοπούλου, Λαμπράκη, Αικατερίνης Λασκαρίδη, Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη και Μποδοσάκη. Τεχνολογική υποστήριξη: Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ). Το διαδραστικό έκθεμα της Χάρτας του Ρήγα υλοποιήθηκε με τη στήριξη του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου.
Στο πλαίσιο:
Το διαδραστικό έκθεμα της Χάρτας της Ελλάδος του Ρήγα Βελεστινή
υλοποιείται με την υποστήριξη
Τεχνολογική υποστήριξη:
Έγραψαν για την έκθεση
Η έκθεση "Επαναcύσταση '21: Μακεδονία" στην ΕΡΤ (05/10/2021)
