ΑΕΤΑΚΙΑ ή ΑΕΤΟΥΔΑΚΙΑ Σμύρνης
Ανάμεσα στα παραδοσιακά γλυκά που έφτιαχναν τις γιορτινές μέρες στη Σμύρνη, στα Βουρλά και στην ευρύτερη περιοχή των μικρασιατικών παραλίων ήταν τα αετουδάκια, αετούδια, ή αετάκια, τα οποία πήραν το όνομά τους από την ξύλινη σφραγίδα με τον δικέφαλο αετό που χρησιμοποιούνταν για τη διακόσμησή τους.
Τα κουλουράκια αυτά με το ιδιαίτερο σχήμα τοποθετούνταν σε περίοπτη θέση στο γιορτινό τραπέζι της Πρωτοχρονιάς. Το γηραιότερο μάλιστα μέλος κάθε οικογένειας κρατώντας ψηλά ένα αετουδάκι έλεγε: «Έτσι όμορφα και περήφανα που πετάει ο αετός, έτσι όμορφα και περήφανα να πετάει και η οικογένειά μας». Στη συνέχεια όλα τα μέλη της οικογένειας περνούσαν από μπροστά του, του φιλούσαν το χέρι και έπαιρναν ένα αετουδάκι για το καλό της χρονιάς.
-Αν θες και εσύ να φτιάξεις τα δικά σου αετουδάκια:
ΥΛΙΚΑ
1 κιλό αλεύρι μαλακό
500 γρ. βούτυρο γάλακτος (πρόβειο ή αγελαδινό ή μίξη αυτών)
220 γρ. ζάχαρη
200 ml κονιάκ
200 ml αλισίβα
1 κουτ. γλυκού (κοφτό) σκόνη κανέλας
1 κουτ. γλυκού (κοφτό) σκόνη γαρίφαλο σε σκόνη
1/2 κουτ. γλυκού μαστίχα, κοπανισμένη σε γουδί αναμειγμένη με 1 κουτ. σούπας αλεύρι
1 ½ κουτ. γλυκού σόδα σε σκόνη ή baking powder
2 αυγά, ελαφρώς χτυπημένα με 1 κουτ. σούπας νερό
8-10 καρφάκια γαρύφαλλο
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Σε ένα δοχείο βάζουμε το βούτυρο με τη ζάχαρη και τα χτυπάμε με το σύρμα μέχρι να ενωθούν και να γίνουν κρέμα. Προσθέτουμε το κονιάκ, την αλισίβα ή εναλλακτικά χυμό πορτοκαλιού, την κανέλα, το γαρύφαλλο, τη μαστίχα και τη σόδα και ανακατεύουμε, μέχρι να αναμειχθούν καλά. Ρίχνουμε σταδιακά το αλεύρι, ζυμώνοντας με τα χέρια μας, μέχρι να γίνει μια λεία, αφράτη και ελαστική ζύμη που ξεκολλάει από τα χέρια. Θέλει προσοχή να μη βάλουμε περισσότερο αλεύρι από όσο χρειάζεται, για να μην βαρύνει και σκληρύνει η ζύμη.
Τη σκεπάζουμε με μια πετσέτα και την αφήνουμε περίπου 20-30 λεπτά να «ξεκουραστεί». Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 180°C. Στρώνουμε τη λαμαρίνα του φούρνου με αντικολλητικό χαρτί και το λαδώνουμε ελαφρώς. Παίρνουμε κομμάτια από τη ζύμη σε μέγεθος μικρού λεμονιού και τα πιέζουμε με τις παλάμες μας να ανοίξουν, τα πλάθουμε σε οβάλ σχήμα. Πιέζουμε τη σφραγίδα πάνω στη ζύμη και ένα μικρό κοφτερό μαχαίρι κόβουμε τη ζύμη που περισσεύει. Αφού «σφραγίσουμε» τα ζυμάρια, βάζουμε 2 γαρύφαλλα στη θέση των ματιών κάθε αετού. Τοποθετούμε τα αετουδάκια στο ταψί, αφήνοντας μικρή απόσταση ανάμεσά τους γιατί θα φουσκώσουν αρκετά. Αλείφουμε με ένα πινέλο με το αυγό και τα ψήνουμε για περίπου 50-60 λεπτά, μέχρι να ροδίσουν και στην επιφάνεια και από κάτω. Ελέγχουμε, ανασηκώνοντας ένα αετουδάκι, κρατώντας το με πετσέτα όμως, για να μην καούμε.
*Από το τετράδιο συνταγών της Ιφιγένειας Μακροπούλου-Φειδάντση από τη Σμύρνη. Στο Η Κουζίνα των Μικρασιατών-Ημερολόγιο 2024. Σύλλογος Μικρασιατών Αιγάλεω «Νέες Κυδωνίες».
>>> Η ξύλινη σφραγίδα της φωτογραφίας, με τον δικέφαλο αετό που ανήκε στην Καλλιόπη Αβαγιανού, έχει συμπεριληφθεί στην έκθεση: «Από τη Μεγάλη... στη Σύγχρονη Ελλάδα (Μέρος Β΄): Οι Πρόσφυγες»