Ο Samuel Gridley Howe (1801-1876), ήταν Αμερικανός γιατρός και φιλάνθρωπος, πολέμιος της δουλείας, ενώ διετέλεσε για 40 χρόνια διευθυντής στο Ίδρυμα Perkins, την παλαιότερη σχολή τυφλών των ΗΠΑ. Στην Ελλάδα, είναι περισσότερο γνωστός για τη συμμετοχή του στην Επανάσταση του 1821, όπου πολέμησε, προσέφερε τις ιατρικές του υπηρεσίες και εργάστηκε για την ανακούφιση των Ελλήνων προσφυγών (βλ. σχετικά εδώ).
Με την έκρηξη της Επανάστασης στην Κρήτη το 1866, ανέλαβε εκ νέου δράση υπέρ των Κρητών προσφύγων που είχαν καταφύγει στην ηπειρωτική Ελλάδα. Οργάνωσε εράνους στις ΗΠΑ για τη συγκέντρωση χρημάτων και μετέβη ο ίδιος στην Ελλάδα, όπου ίδρυσε επιτροπή και επέβλεψε προσωπικά τη διανομή της βοήθειας. Στην αναφορά τους προς την Επιτροπή της Βοστώνης εκθέτει αναλυτικά τη φιλανθρωπική του δράση για τους Κρήτες πρόσφυγες, ενώ αναφέρεται και στην οργάνωση «σχολείων» όπου θα μάθαιναν να ράβουν και να πλέκουν οι γυναίκες πρόσφυγες για να μην μείνουν άεργες.
«Πραγματικά τα σχολεία κάνουν εξαιρετική δουλειά. Στο σχολείο της κυρίας Σακελλαρίου τα παιδιά έφτασαν τα 180, στης κύριας Κονσταντάιν τα 300 και η δις Μπόλντουιν [...] ξεκίνησε τώρα στα δωμάτια του υπογείου ένα σχολείο που καλύπτει τη δική της περιοχή και που υποδέχτηκε 70 περίπου παιδιά, όσα δηλαδή μπορούν άνετα να φιλοξενηθούν στα δωμάτια. Στο δικό μας σχολείο, στης Δούκισσας, ο αριθμός των παιδιών φτάνει τα 450. Πέρασα από εκεί τις προάλλες, απρόσμενα, και βρήκα μια τάξη από πανέξυπνα αγόρια στον πίνακα να κάνουν μάθημα αριθμητικής, μια άλλη τάξη να κάνει ελληνική γραμματική και να κλίνουν ουσιαστικά, ενώ στο τμήμα των κοριτσιών κάποιες μαθήτριες έραβαν και κάποιες άλλες διάβαζαν. Οι δασκάλες έδειχναν ενδιαφέρον για τη δουλειά τους και επαινούσαν την ικανότητα και την ευφυΐα των μαθητών. Μόνο η θέα τόσων πολλών αγοριών και κοριτσιών με καθαρά πρόσωπα, που ήταν ευπρεπώς ντυμένα, ήσυχα και τακτικά, να ξοδεύουν το χρόνο τους με τόσο εποικοδομητικό τρόπο, αντί να τριγυρνούν στους δρόμους, αποκτώντας κακές συνήθειες και ασχολίες, είναι αρκετή για να συγκινήσει κάθε ευαίσθητη καρδιά.»
The Cretan refugees and their American helpers : A statement addresed to the contributors for the relief of Cretan refugees / By Samuel G. Howe. Boston: Lee and Shepard, 1868, p.20.
