Oι ξένοι ταξιδιώτες που από τον 15ο αιώνα φθάνουν στην Ανατολή (έμποροι, προσκυνητές στους Αγίους Τόπους, Ευρωπαίοι διπλωμάτες στην Κωνσταντινούπολη με πολυπληθείς συνοδείες, ευγενείς που ταξιδεύουν ορμώμενοι από προσωπικές και επιστημονικές αναζητήσεις, μισθοφόροι στρατιωτικοί, κατάσκοποι, τυχοδιώκτες, ζωγράφοι, επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων, όπως αρχιτέκτονες, γεωγράφοι, βοτανολόγοι κ.λπ.) εντυπωσιάζονται από τα τόσο διαφορετικά ήθη και έθιμα, τις πολύχρωμες ενδυμασίες, το τοπίο, τις αρχαιότητες.
Η Ακρόπολη, από την οικία του Louis-François-Sebastien Fauvel, Γάλλου προξένου στην Αθήνα. Λιθογραφία του Louis Dupré (1789-1837)
«Στις δύο σερβιρίστηκε το γεύμα […] Ο οικοδεσπότης μου […] μου έδειξε το
ντύσιμο της γυναίκας που μας υπηρετούσε. Η πτύχωση του υφάσματος
ήταν η ίδια με των αρχαίων Ελληνίδων, κυρίως στις οριζόντιες και
κυματοειδείς πτυχώσεις που σχηματίζονταν απάνω από το στήθος
και ερχόντουσαν να ενωθούν με τις κατακόρυφες πτυχώσεις που
όριζαν την απόληξη του χιτώνα. Το χονδροειδές ύφασμα με το οποίο
η γυναίκα αυτή ήταν ντυμένη ενίσχυε την ομοιότητα…»
François René de Chateaubriand (1811)
Ειδικά κατά τον 17ο και 18ο αιώνα, αρχαιολάτρες, αρχαιοδίφες, αρχαιολόγοι και αρχαιοθήρες συρρέουν από κάθε γωνιά της Ευρώπης για να δουν, να καταγράψουν, να μελετήσουν και να αποτυπώσουν τα αρχαία μνημεία, να ανακαλύψουν και να περισυλλέξουν αρχαιότητες που θα εμπλουτίσουν ιδιωτικές συλλογές και εκείνες των μεγάλων μουσείων της Ευρώπης.
Ο Παρθενώνας. Λιθογραφία του Louis Dupré (1789-1837)
«Το πρώτο πράγμα που μας εντυπωσιάζει στα μνημεία της Αθήνας είναι
το ωραίο τους χρώμα. Στα δικά μας κλίματα, κάτω από μια ατμόσφαιρα
επιβαρυμένη από την καπνιά και τη βροχή, και ο καθαρότερος λευκός
λίθος σύντομα γίνεται μαύρος ή πρασινωπός. Ο καθαρός ουρανός και
ο λαμπερός ήλιος της Ελλάδας σκορπάν στα μάρμαρα της Πάρου
και της Πεντέλης μιαν απόχρωση χρυσή, όμοια με αυτή των ώριμων
σταχυών ή των φύλλων του φθινοπώρου.»
François René de Chateaubriand (1811)
Ο Παρθενώνας τον 5o π.Χ. αιώνα. Διόραμα του Ντένη Βαγγόπουλου
Ξένοι περιηγητές απομακρύνουν γλυπτά και αρχιτεκτονικά μέλη από αρχαίο ναό. Διόραμα του Άγγελου Γιακουμάτου
Δείτε την εικονική περιήγηση από την έκθεση "Το 21 αλλιώς" όπως παρουσιάστηκε στο Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού στη Σπάρτη πατώντας στον τίτλο:
"Το '21 αλλιώς": Η Ελληνική Επανάσταση με φιγούρες και διοράματα PLAYMOBIL