ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΕΣ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ
Συνθέσεις με ιστορικά κυρίως θέματα. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν:
- Τέσσερεις μελανογραφίες του Αθανάσιου Ιατρίδη με θέμα τον θάνατο του Μάρκου Μπότσαρη (1828-1832), καθώς και άλλα έργα του ίδιου καλλιτέχνη εμπνευσμένα από γεγονότα της οθωνικής περιόδου.
- Τοπιογραφίες, έργα Βαυαρών αξιωματικών που υπηρέτησαν στην Ελλάδα κατά την οθωνική περίοδο, όπως οι Ludwig Köllnberger, F.C. Hackenwill, Carl Perlberg, Wilhelm von Weiler, A. Haubenschmid.
- Πολεμικές συνθέσεις από την Ελληνική Επανάσταση (1821-1828), τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913) και τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο (1940-1941), όπου περιλαμβάνονται έργα των G. Scott, Αιμ. Προσαλέντη, Γ. Στρατηγού, Έκτ. Δούκα κ.ά.
- Ιστορικές, αλληγορικές, μυθολογικές συνθέσεις, τοπιογραφίες, θαλασσογραφίες και ηθογραφίες, όπως η Ναυμαχία της Ναυπάκτου (1571), αυγοτέμπερα σε ξύλο αποδιδόμενη στον Γ. Κλότζα, η Ναυμαχία στο Ταίναρο (1792), ελαιογραφία αγνώστου που προέρχεται από την έπαυλη του Λ. Κατσώνη στην Κριμαία, ο Όρκος του Δ. Τσόκου, η Νυχτερινή πυρπόληση τουρκικού δικρότου του Κ. Βολανάκη, η Συνεδρίαση στην Αίθουσα της Βουλής του Ν. Ορλώφ, η Ακρόπολη από τον Λόφο των Νυμφών του Αιμ. Προσαλέντη κ.λπ.
ΣΥΝΟΛΑ ΕΡΓΩΝ
Mοναδικά σύνολα έργων, μεταξύ των οποίων:
- Το λεύκωμα του αρχιτέκτονα, ζωγράφου και χαράκτη Γερ. Πιτζαμάνου (1787-1825), ένα πολυσύνθετο έργο με αρχιτεκτονικά σχέδια, απεικονίσεις ενδυμασιών και ηθογραφίες από την Ελλάδα και την Κωνσταντινούπολη των αρχών του 19ου αι.
- Οκτώ από τους πρώτους ξύλινους πίνακες (τέμπερα σε ξύλο, 1836-1839) που φιλοτεχνήθηκαν καθ΄ υπόδειξη του αγωνιστή Ιωάννη Μακρυγιάννη. Πρόκειται για έργα λαϊκής ζωγραφικής με μεταβυζαντινά τεχνοτροπικά στοιχεία που αποτελούν ένα πολύτιμο μνημείο της νεοελληνικής τέχνης.
- Η συλλογή υδατογραφιών του Σκώτου James Skene όπου απεικονίζονται απόψεις της Αθήνας και των περιχώρων της, αρχαία και βυζαντινά μνημεία και ορεινά τοπία, τα οποία ο καλλιτέχνης απαθανάτισε κατά την περίοδο διαμονής του στην Αθήνα από το 1838-1845.
- Η σειρά έργων της ζωγράφου Θάλειας Φλωρά–Καραβία (1871-1960), τα οποία απεικονίζουν σκηνές και πρόσωπα από τα πεδία των μαχών, τα στρατόπεδα και τα νοσοκομεία την περίοδο των Βαλκανικών Πολέμων, τη Μικρασιατική Εκστρατεία και τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο του 1940-1941.
- Σειρά αντιγράφων εικονογραφήσεων βυζαντινών χειρογράφων, με θέμα τους Αυτοκράτορες του Βυζαντίου. Η σειρά πρωτοπαρουσιάστηκε στη Διεθνή Έκθεση Ρώμης του 1911.
ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΕΣ
Οι προσωπογραφίες της Συλλογής είναι έργα επιφανών ζωγράφων της νεοελληνικής τέχνης, όπως οι Γερ. Πιτζαμάνος, Διον. Τσόκος, Διον. Καλλιβωκάς, Σπυρ. Προσαλέντης, Ανδρ. Κριεζής, Ν. Κεσσανλής, Γ. Ιακωβίδης, Νικηφ. Λύτρας, Πολ. Λεμπέσης, Περ. Πανταζής, Ι. Οικονόμου, Γ. Ν. Ροϊλός, Σπυρ. Βικάτος, Π. Μαθιόπουλος, Κωνστ. Παρθένης, Περ. Βυζάντιος, Κωνστ. Βυζάντιος, Γ. Μαυροΐδης, Θ. Φλωρά-Καραβία, Ελ. Προσαλέντη, Ζωή Δραγούμη.
- Πρόσωπα της προεπαναστατικής περιόδου, λόγιοι, Φαναριώτες, ηγεμόνες κ.λπ. (Νικηφόρος Θεοτόκης, Ευγένιος Βούλγαρις, Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος ο εξ απορρήτων, Αλέξανδρος Μουρούζης, Ρήγας Βελεστινλής, Λάμπρος Κατσώνης κ.ά.).
- Πρωταγωνιστές της Ελληνικής Επανάστασης (Αλέξανδρος Υψηλάντης, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Γεώργιος Καραϊσκάκης, Μάρκος Μπότσαρης, Αθανάσιος Διάκος, Κωνσταντίνος Κανάρης, Λάζαρος Κουντουριώτης, Μαντώ Μαυρογένους κ.ά.).
- Έλληνες της Διασποράς και ευεργέτες (Μιχαήλ Τοσίτσας, Ιωάννης Βαρβάκης κ.ά.), φιλέλληνες (Μπάιρον, Γκόρντον, Φαβιέρος κ.ά.).
- Εκπρόσωποι του κλήρου (Γρηγόριος Ε' Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, Ιγνάτιος Ουγγροβλαχίας, Κύπρου Κυπριανός κ.ά.).
- Βασιλείς (Όθων, Γεώργιος Α΄ , Όλγα, Κωνσταντίνος Α΄ κ.ά.).
- Πολιτικοί (Ιωάννης Καποδίστριας, Σπυρίδων Τρικούπης, Αλέξανδρος Κουμουνδούρος, Χαρίλαος Τρικούπης, Θεόδωρος Δηλιγιάννης, Επαμεινώνδας Δεληγεώργης, Στέφανος Ν. Δραγούμης, Ελευθέριος Βενιζέλος κ.ά.).
- Πρωταγωνιστές των Κρητικών Αγώνων, του Μακεδονικού Αγώνα, των Βαλκανικών Πολέμων κ.λπ. (Παύλος Μελάς, Ίων Δραγούμης, Παύλος Κουντουριώτης κ.ά.).
ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΗ
Στην ενότητα εντάσσονται δύο σημαντικές Συλλογές, η Συλλογή Περικλή και Κωνσταντίνου Βυζάντιου και η Συλλογή Παναγιώτη Τέτση, καθώς και άλλα έργα σημαντικών Ελλήνων ζωγράφων (Ανδρ. Γεωργιάδης, Γ. Βαρλάμος κ.λπ.).
ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΕΡΙΚΛΗ ΚΑΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ
Στη συλλογή ανήκουν 90 περίπου έργα του Περικλή Βυζάντιου (1893-1972) και του γιου του Κωνσταντίνου Βυζάντιου (1924-2007). Πολλά από αυτά είναι δωρεά της Μαριλένας Λιακοπούλου, κόρης του Περικλή Βυζάντιου και του γιου της Αλέξανδρου. Στην ενότητα περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων:
- Μικρές ελαιογραφίες σε ξύλο του Περικλή Βυζάντιου που φιλοτεχνήθηκαν κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας, όταν στρατιώτες, φωτογράφοι (ερασιτέχνες και επαγγελματίες) και ζωγράφοι, ανέλαβαν να αποτυπώσουν την προέλαση και τη ζωή στο μέτωπο. Τα έργα εκτέθηκαν το 1922 λίγο πριν την καταστροφή στην Πολεμική Έκθεση στο Ζάππειο Μέγαρο.
- Σκίτσα του Περικλή Βυζάντιου από τη Δίκη των Έξι, τα οποία εικονογραφούσαν καθημερινά τα άρθρα που δημοσιεύονταν σχετικά με την εξέλιξη της δίκης (31/10-15/11/1922) στην εφημερίδα Ελεύθερον Βήμα.
- Έργα (ελαιογραφίες, gouache κ.λπ.) του Περικλή Βυζάντιου της περιόδου 1951-1971 που εικονίζουν κυρίως θέματα από την Ύδρα, όπου πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του ως διευθυντής του Παραρτήματος της Σχολής Καλών Τεχνών.
- Σχέδια με μολύβι του Κωνσταντίνου (Ντίκου) Βυζάντιου - ενότητα Παιδιά της Κατοχής.
- Ασπρόμαυρα σχέδια με τεχνική pierre-noire του Κωνσταντίνου (Ντίκου) Βυζάντιου και ελαιογραφίες από την ώριμη νεοπαραστατική περίοδο της καλλιτεχνικής του δημιουργίας.
- Τα έργα του Περικλή Βυζάντιου που σχετίζονται με την Ύδρα καθώς και ζωγραφικά έργα του Ντίκου Βυζάντιου εκτίθενται στην Ιστορική Οικία Λαζάρου Κουντουριώτη στην Ύδρα.
ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΕΤΣΗ
Στη συλλογή ανήκουν 9 έργα (υδατογραφίες και ελαιογραφία) του ζωγράφου και ακαδημαϊκού Παναγιώτη Τέτση με θεματογραφία εμπνευσμένη από τη γενέτειρά του Ύδρα, δωρεά του καλλιτέχνη.