ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ
Έργα ακαδημαϊκών ζωγράφων που τυπώθηκαν με την τεχνική της χαλκογραφίας, της λιθογραφίας της ξυλογραφίας και της τσιγκογραφίας. Περιλαμβάνει έργα της ευρωπαϊκής και ελληνικής τέχνης από το 16ο έως και τον 20ό αι. Η Συλλογή περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες:
- χάρτινες εικόνες: απεικονίζουν προσωπογραφίες αγίων, θρησκευτικές σκηνές και αναπαραστάσεις μοναστηριών. Φιλοτεχνήθηκαν από έμπειρους τεχνίτες, τυπώθηκαν από το 17ο έως και το 19ο αι. και κυκλοφόρησαν στα τουρκοκρατούμενα εδάφη και τις ελληνικές κοινότητες της Διασποράς.
- τοπιογραφίες-ηθογραφίες: in folio χαρακτικά και μνημειώδη λευκώματα που φιλοτεχνήθηκαν από ευρωπαίους περιηγητές και αρχαιολάτρες που είτε επισκέφτηκαν τον τουρκοκρατούμενο ελληνισμό είτε εμπνεύστηκαν από την ελληνική ιστορία. Αποδίδουν απόψεις τοπίων και μνημείων, σκηνές από την καθημερινή ζωή κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, χαρακτηριστικούς ελληνικούς τύπους, τοπικές ενδυμασίες και άλλα εθνογραφικά θέματα. Ενδεικτικά αναφέρονται τα λευκώματα των O. Dapper, M. G. F. A. Choisseul Gouffier, O. M. von Stackelberg, J. Stuart - N. Revett, E. Dodwell, L. Dupré κ.ά.
- ιστορικές συνθέσεις: χαρακτικά από την περίοδο της Τουρκοκρατίας, τα οποία αποδίδουν κυρίως πολεμικά γεγονότα. Ξεχωριστή κατηγορία αποτελούν τα φιλελληνικά χαρακτικά με θέματα από τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας που αποτυπώνουν έργα ευρωπαίων ζωγράφων. Εκτός από τα λυτά χαρακτικά, στην ενότητα εντάσονται σταχωμένα λευκώματα όπως εκείνα των Peter von Hess, V. Gazassi, Fr. Boissonnas - Ιω. Μακρυγιάννη, Reignal με θέματα από την Ελληνική Επανάσταση. Η περίοδος της "Ελληνικής Πολιτείας" και της βασιλείας του Όθωνα και του Γεωργίου Α΄ αντιπροσωπεύονται επίσης από χαρακτηριστικές ιστορικές συνθέσεις.
- προσωπογραφίες: περιλαμβάνονται προσωπογραφίες Ελλήνων λογίων, Διδασκάλων του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, Αγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης, πολιτικών προσώπων και μελών των βασιλικών οικογενειών των βασιλέων Όθωνα και Γεωργίου Α΄. Στην ενότητα εντάσσονται οι τρεις σειρές προσωπογραφιών αγωνιστών που εκδόθηκαν σε λευκώματα από τους Adam Friedel, Giovanni Boggi, Karl Krazeisen και συνέβαλαν στη διαμόρφωση της Προσωπογραφίας του Αγώνα.
ΧΑΡΤΕΣ
Στη Συλλογή περιλαμβάνονται έργα από τα τέλη του 16ου μέχρι και το πρώτο μισό του 19ου αι.:
- χαρτογραφικές απεικονίσεις του ελληνικού χώρου, έργα σπουδαίων ευρωπαίων χαρτογράφων (N. Sanson, G. Mercator, J. B. Homann, Fr. De Wit, V. Coronelli κ.ά.). Αποτελούνται από επιπεδογραφίες ελληνικών πόλεων και απόψεις, τοπογραφικά σχέδια βενετικών οχυρώσεων και απόψεις μεσαιωνικών φρουρίων.
- οι εθνοδιαφωτιστικοί χάρτες που τύπωσε ο Ρήγας Βελεστινλής στα πλαίσια του εκδοτικού του έργου: η "Χάρτα της Ελλάδος" και η "Χάρτα της Μολδαβίας", που θεωρείται το μοναδικό σωζόμενο αντίτυπο στον ελληνικό χώρο, οι οποίοι τυπώθηκαν το 1797 στη Βιέννη "χάριν των Ελλήνων και Φιλελλήνων".
- σπάνιοι χάρτες όπως αυτοί που σχεδιάστηκαν από τη γαλλική αποστολή του στρατηγού N. J. Maison στην Πελοπόννησο μετά το 1829, καθώς και οι ελληνικές, αγγλικές και γερμανικές εκδόσεις του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
- χάρτες που απεικονίζουν τα σύνορα του νεοελληνικού κράτους από το 1832 κ.ε.
- χάρτες από τη Μικρά Ασία, Κύπρο, Βαλκάνια κ.ά. από το α΄ μισό του 19ου αι. έως τις μέρες μας, γεωγραφικοί, διοικητικοί, υδρογραφικοί, οροθετικοί, επιτελικοί, εθνογραφικοί, πολιτικοί, οδικού δικτύου, βυθομετρικοί, ναυσιπλοΐας καθώς και πολεοδομικά και ρυμοτομικά σχεδιαγράμματα πόλεων.
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΞΕΝΟΥ ΤΥΠΟΥ
Περιλαμβάνει ξυλογραφίες και τυπώματα από εικονογραφημένες ξενόγλωσσες εφημερίδες και περιοδικά (The Illustrated London News, The Graphic, Le Petit Journal, L’ Illustration, Journal Universal, Le Tour du Monde, La Domenica del Corriere) τα οποία καλύπτουν θέματα της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Αφορούν ιστορικά γεγονότα όπως ο Κριμαϊκός Πόλεμος, η Επανάσταση στη Θεσσαλία, το Κρητικό Ζήτημα και ο Πόλεμος του 1897. Επίσης δημοσιεύουν απόψεις πόλεων και αρχαιοτήτων και λεπτομερείς πληροφορίες για την εικόνα της Ελλάδας κατά το 19ο αι.
ΙΣΤΟΤΥΠΑ
H Συλλογή αποτελείται από συνθέσεις (κυρίως χαρακτικά) τυπωμένες σε ύφασμα, συνήθως μεταξωτό. Ταξινομούνται στις εξής κατηγορίες:
- θρησκευτικά θέματα, όπως το τέμπλο της Αγίας Τριάδας, του ναού της ελληνικής παροικίας στη Βιέννη, χαλκογραφία της Μεταστάσεως της Θεοτόκου τυπωμένη από την ελληνική κοινότητα Πέστης το 1791, αντιμήνσιο με τον Επιτάφιο Θρήνο, λιθογραφία αναμνηστική της Μονής της Ζωδόχου Πηγής στο Μπαλουκλί (Κωνσταντινούπολη).
- αναμνηστικά ιστορικών γεγονότων, όπως μεταξωτά μαντίλια αναμνηστικά της έξωσης του Όθωνα το 1862, της εκλογής του Γεωργίου Α΄ ως βασιλέα των Ελλήνων, της Ένωσης της Επτανήσου με την Ελλάδα, γαλλικό μεταξωτό μαντίλι αναμνηστικό της Συνδιάσκεψης Ειρήνης το 1919 κ.λπ.
- χάρτες, όπως ο Χάρτης της Ελλάδος και των γειτνιαζουσών αυτή επαρχιών Βουλγαρίας Σερβίας, Θράκης και μέρους της Μικράς Ασίας, τυπωμένος το 1822 από τον Γεώργιο Γεννάδιο.
- νεότερα αναμνηστικά, όπως φουλάρι του οίκου Hermès με θέματα από την Ελληνική Επανάσταση.
- διαταγές ή προγράμματα τελετών τυπωμένα σε μεταξωτό ύφασμα.